Het was er vol en warm en de directeur had er een kleur van. Toen het eindelijk tijd was voor zijn speech klom hij op het geimproviseerde podium en vroeg om de microfoon. Collega’s van de jubilaris, klanten en andere relaties, iedereen wachtte in spanning af. Het was een coryfee die afscheid nam, dus dat moest wel een speech met hoofdletters worden. Stilte in de zaal, alleen wat glasgerinkel op de achtergrond.

Hij zweette door zijn jasje heen en begon met een anekdote. Een paar insiders grinnikten, de overigen begonnen zich zorgen te maken. Het was hoorbaar dat hij iets had gedronken, niet veel misschien, maar net genoeg. Een tweede anekdote volgde plus een onsamenhangend verhaal over een bedrijfsfeest van tien jaar geleden. Om me heen werd gefluisterd en werden hoofden geschud. De jubilaris en zijn echtgenote lieten zich echter niet van de wijs brengen en straalden. Wij deden onze best voor hen. Twintig minuten later was het klaar, enveloppen, wijn en bloemen incluis. Iedereen was opgelucht, de spreker zelf de enige die het niet in de gaten had.

Het is een teveel gemaakte fout. Thuiswedstrijd onder vrienden, niks op het spel; dat doen we wel even. Stoere nonchalance in plaats van solide voorbereiding, onderschatting van het publiek en overschatting van het zelf. Het gemiddelde bedrijfsjubileum is een partytent vol tenengekrom en plaatsvervangende schaamte. Weg voor de file gaat er gelijk op met weg voor de speech.

Spreken in het openbaar Dag Eén, Eerste Les, Bulletpoint 1: Altijd voorbereiden. Schrijven, oefenen voor de spiegel, herschrijven en nog eens oefenen. Voor de vuist weg speechen is alleen weggelegd voor wie het nooit voor de vuist weg doet.