Alle begin is moeilijk, om nog maar te zwijgen van alle einde. Wie terugkijkt op succesvolle verandering komt onvermijdelijk uit bij kop of staart. De bepalende momenten zijn altijd die van de drempel oversteken of van de knop omdraaien. Alles er tussenin is goed te doen, maar de eerste stap en de laatste snik; ze blijven lastig.
Daarom hier een twee-in-een-tip; een voor wie moeite heeft met starten plus een voor wie stoppen lastig vindt. “Start klein en stop groots”. Alle begin wordt makkelijker naarmate je het kleiner maakt, hoe kleiner hoe beter. Breng je beginnen terug tot het opstaan uit je stoel, het open doen van een deur, het schrijven van één woord, het oppakken van de hoorn. Daarna is alles makkelijker, maar kom in beweging, het eerste hele kleine beetje.
“Start klein en stop groots.” Heel anders is het met stoppen. Dat lukt alleen met een grote knal. Zo simpel is het. Een beetje stoppen is niet stoppen, wat we onszelf ook wijs maken. Een beetje stoppen is comfortabel, maar een gebed zonder einde. Na het einde is er niets meer, of het was het eind niet. Stop rigoureus of stop niet.
Succesvolle verandering is altijd een combinatie van ergens mee stoppen en met iets beginnen. Het is niet óf maar én.