Is straks de crisis voorbij en de business weg?

Nee, een flipover hadden ze niet. Maar dat was geen probleem, want zo geregeld. De deur zwaaide open en de buurman in het Veenendaalse bedrijvencentrum rolde zijn flipover naar binnen. “Als we er een nodig hebben dan lenen we hem gewoon voor een middag. En hij gebruikt onze A2 copier af en toe. Geldt ook voor de beamer van verderop, de aanhanger van nummer 12 en de tapijtreiniger van hiernaast. Allemaal dingen die vooral niks staan te doen. Waarom zou je die zelf aanschaffen?

Zo’n bedrijvencentrum is – als het werkt – een echte ruil- en leeneconomie. Startende ondernemers investeren gericht en vooral niet in kastvulling. Als ondernemingen eenmaal groter groeien gaan ze allemaal spullen van zichzelf kopen. Kantoren, auto’s, meubilair en machines. Maar de toekomst is aan kleine bedrijven, heel veel kleine bedrijven. Ondernemers die nooit een receptiebalie zullen kopen, een vergaderzaal inrichten of zo’n A2 printer aanschaffen. Ondernemers die een 3D printer kopen en voortaan alles zelf printen in plaats van kopen. En lenen. En ruilen.

Of neem de eenpitters, zp-ers, werknomaden, hoe je ze ook noemt. Ook in de 0318-regio zijn er duizenden. Ze werken bij hun klanten, thuis, in de Cultuurfabriek, of ergens waar de werkplekken flex zijn. Ze netwerken gratis bij Open Coffee’s en bij 0318Samen. Een heleboel moeten hun weg nog vinden en voor sommigen zal dat niet makkelijk zijn. Maar er is een groeiende groep die goed of zeer goed de kost verdient en nauwelijks kosten heeft. Hun hele “inventaris” bestaat uit niet meer dan een website, een auto, een laptop en een smartphone. “Light” ondernemen is helemaal in.

Mooi die ontwikkeling, maar er zit natuurlijk ook een andere kant aan. Want van die lege kantoren langs de A12 worden er een paar omgebouwd tot flexcentrum, maar in de rest zal het akelig stil blijven. En waar geen mensen werken zijn geen stoelen en bureau’s nodig, geen computers en geen vuilnisbakken, geen fietsenstalling en geen tuinonderhoud. De nieuwe microbedrijfjes vinden hun weg wel, maar waar moeten die oude bedrijven heen met hun spullen en hun diensten? Is straks de crisis voorbij en de business weg?

Bezit is ouderwets hoorde ik in een televisiedocumentaire over het verschijnsel. Want ook onder consumenten is het aan de gang. Op internet heeft iedereen zijn eigen slimme marktplaats op postcode. Voor het verhuren van kamers, het koken voor de buurt, voor oppassen en boodschappen doen voor elkaar. Het gebruiken van elkaars auto en het uitlenen van gereedschap. Het gebeurt met gesloten beurs of tegen kleine vergoeding. En laten we wel wezen; jouw bladblazer en mijn hogedrukspuit; samen komen we er wel uit.

Als spullen kopen uit de mode raakt, wat is dan nog een gat in de markt? En als iedere consument straks ook micro-ondernemer is, wat is dan nog het bestaansrecht van bedrijven? Kijk, dat zijn nog eens ondernemersvragen.

Deze column verscheen eerder op www.veenendaaldoet.nl