Je kunt er van wakker liggen, van al die individuele agenda’s die je niet kent. Van het spel dat overduidelijk gespeeld wordt in de groep. Van de belangen die je niet kent, maar die op de achtergrond een grote rol spelen. Je kunt er naar raden. Je kunt er moedeloos van worden.

Twee dingen die je kunt doen.

Je kunt het elkaar op de man af vragen. Wat ieders drijfveren zijn, wat er allemaal meespeelt, waarom het in werkelijkheid draait. Dat werkt als er een begin van een vertrouwensbasis is en eventuele tegenstellingen overkomelijk zijn. Soms is namelijk gewoon vergeten om het naar elkaar uit te spreken. Je interventie doet dan wonderen.

Als het spel verhard is werkt dat meestal niet meer. Dan krijg je antwoorden waarmee je niet verder komt. Dan blijf je gissen en neig je ernaar om je eigen kaarten ook maar voor je buik te houden. Uit veiligheid. Maar dat schiet niet op.

Wat je dan kunt doen (dit is waar het echt eng wordt): Als je merkt dat er meerdere agenda’s zijn, speel zelf open kaart. Wees glashelder over wat jou drijft, over je motieven, je belangen en je risico’s. Spreek telkens weer uit waar het jou om gaat en laat anderen met die informatie doen wat ze willen. Jezelf kwetsbaar maken werkt ontspannend en bevrijdend. En jaloersmakend.