Het was scoren door Brandpunt zondagavond. Het programma maakte een onderwerp van leiderschapsontwikkeling in de top van de nationale politie en hing dat voor het gemak op aan een workshop met paarden. Beelden uit een manege en wat hapsnap quotes van de cursusleidster. Plus terloops het kostenplaatje van een persoonlijk ontwikkelingsprogramma voor politieofficieren; veel geld natuurlijk en de afbeelding van een luxe villa waar het allemaal plaatsvond. De politie op zoek naar authenticiteit in leiderschap. “Knuffelen met de korpschef”. Koppen maken kunnen ze.
Soms moet je een onderwerp even laten rusten. Gisteren begon ik aan deze blog en vandaag maak ik hem pas af. Als burger voelde ik meteen de buikreactie: flauwekul van onze centen. Als managementcoach was het mijn professionele trots die opspeelde: té makkelijk gescoord en geen recht doend aan het geheel. Beide reflexen moesten even bezinken voor een conclusie.
Op televisie is steeds minder ruimte voor nuance. Er is een goed verhaal te maken over de noodzaak van een cultuuromslag bij de politie. Wie politie + cultuur googelt die heeft met een paar klikken leesstof voor uren. Leiderschap is ook een verhaal, niet alleen actueel bij de politie. Organisaties investeren daarin. Maar alles wat Brandpunt er van maakt is “Wat kost nou zo’n cursus?” Alsof journalisten en hun bazen niet aan persoonlijke ontwikkeling doen. En dan een paar oude ijzervreters laten smalen dat ze als politieleidinggevenden vroeger zoveel dichter bij de werkvloer stonden. Waarom vraagt Brandpunt hen niet wat hun aandeel is geweest in de cultuur waar de politie nu zo graag vanáf wil?
Ik ben ook geen voorstander van cursussen met paarden en survivaltochten bij leiderschapsontwikkeling. Ik gebruik wel creatieve werkvormen om mensen uit hun tent te lokken. En dat een cursusleider metaforen gebruikt is prima; paardrijden, zeilen, pottenbakken, topsport enzovoort. Maar waak ervoor dat de hobby de overhand krijgt. Als je middelen centraal komen te staan verdwijnt het doel uit het oog.
Leiderschap is kwetsbaar in de schijnwerpers. Wat programmamakers en journalisten doen is hun beroepseer. Als manager of coach moet je zo werken dat de spotlights altijd aan kunnen. Op je hele verhaal én op de losse onderdelen.